0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Sual: 16. yüzyıl Osmanlı tarihçilerinden Gelibolulu Mustafa Âli

Efendi şöyle diyor:

Mesacid-ü meabidi ko âdem yap

Kâbe yapmakcadur âdem yapmak

Taş ağaç kaydı ne lâzım şâhım

Yaraşır şahlara âdem yapmak.

Bu şiir, internette dolaşıyor, insan yetiştirmenin önemi anlatılıyor

diyerek, herkes birbirine tavsiye ediyor. Bu şiirde sanki Osmanlı

idarecileri kötüleniyor. Bu şiirde uygunsuz yerler var mı?

CEVAP

Ansiklopedilerdeki bilgilere göre, bu tarihçinin, zamanındaki

padişahlardan yüz bulamadığı, onların itimadını kazanamadığı, bazı

görevlerinden azledildiği bildiriliyor. Bu şiirin, (Benim gibi

bir adamı niye önemli bir yere tayin etmiyorsunuz?) gibi bir düşünce

ile yazılmış olduğu tahmin edilmektedir.

Adam yetiştirmek elbette çok önemlidir; fakat yükseğe çıkmak

için başkalarının üstüne basmamalı, yani bir hizmet yaparken

başkalarına zarar vermemelidir. Adam yetiştirmeli; ama mescit

yapmayı da ihmal etmemelidir. (Bırak mescit yapmayı da, adam

yetiştir) denir mi hiç?

(Ne güzel mescitler yapıyorsun, bir de bunlar için güzel

adamlar yetiştir) demek daha uygun olurdu. Padişahları mescit

yapmakla tenkit etmek doğru değildir. Osmanlı Sultanları, mescit

yaptırdığı için adam yetiştirmeyi ihmal etmediler.

Mescit yapmak için kullanılan, (Taş ve ağaçla oyalanmak)

ifadesi de hiç uygun değil! Mescit, cami yapmak, dinimizde çok

kıymetli bir ibadettir. Bir âyet-i kerime meali şöyledir:

(Allah’ın mescitlerini ancak Allah’a ve ahiret gününe iman

eden, namaz kılan, zekât veren ve Allah’tan başkasından

korkmayan kimseler imar eder.) [Tevbe 18]

Kâmil insan nerede yetişir? Elbette medresede, mescitte yetişir.

Buralar, insan yetişmesi için, bir eğitim merkezi değil mi? Adam

yetiştirme yeri yapmak, tenkit edilmemeliydi.

İslam âlimleri de buyuruyor ki: Camilerde cemaatle namaz

kılmak, Müslümanların kalblerini birbirine bağlar. Aralarında sevgiyi

sağlar. Birbirlerinin kardeş olduklarını anlarlar. Büyükler, küçüklere

merhametli olur. Küçükler de, büyüklere saygılı olur. Zenginler,

fakirlere ve kuvvetliler, zayıflara yardımcı olur. Sağlamlar, hastaları

camide göremeyince, evlerinde ararlar. (Din kardeşinin yardımına

koşanın, yardımcısı Allahü teâlâdır) hadis-i şerifindeki müjdeye

kavuşmak için yarış ederler. (Mezahib-il-erbea)