0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Sual: Namaz çeşitleri nelerdir?

CEVAP

Namazlar farz, vacip ve nafile olmak üzere üçe ayrılır.

Bunlardan;

1- Farz namazlar: Beş vakit namazın farzları, Cuma namazının

iki rekat farzı ve cenaze namazı, farz namazlardır. (Cenaze namazı

farz-ı kifayedir.)

2- Vacip namazlar: Vitir namazı, bayram namazları, adak olan

namaz ve başlanıp yarıda kalan nafile namazlardır. Kazaya kalan

vitir namazını da, kaza etmek vaciptir.

3- Nafile namazlar: Beş vakit namazın sünnetleri, teravih

namazı ve sevap kazanmak niyeti ile kılınan teheccüd, tehıyyat-ülmescid,

işrak, duha, evvabin, istihare, tesbih namazları gibi

namazlar, nafile namazlardır. Yani kılınması emir değildir. Farz ve

vacip olan namazlardan, borcu olmayan bir kimsenin, nafile

ibadetlerine de sevap verilir.

Sual: Namaz, ne vakitten beri kılınıyor?

CEVAP

Namaz, ilk Peygamber Hazret-i Âdem’den beri kılınmaktadır.

(Mevkufat)

Sual: Âdem aleyhisselamdan beri her dinde namaz var mıydı?

Varsa kaç vakit idi?

CEVAP

Âdem aleyhisselamdan beri her dinde namaz var idi. Her

ümmete bir vakit farz idi. Ama bir vakitte birçok rekat farz idi. Kimine

sabah namazı, kimine akşam namazı farz idi. Her ümmete ayrı farz

olan namazlar, bizim ümmetimize hepsi birden farz oldu.

Sual: Almanya’da çalışıyorum. Namaz kılacak kadar işi

bırakınca hak geçer mi?

CEVAP

Hak geçmez. Hiç kimsenin namaza mani olma hakkı olmaz.

Sual: İsra suresinin 78. âyetinde sabah namazı için, (Şahitli

namaz) ifadesi geçiyor. Neden şahitli namazdır?

CEVAP

Gece melekleriyle gündüz melekleri sabah namazında imamın

ardında toplanır, imam namazı bitirince gece melekleri semaya

yükselir. Gündüz melekleri kalır. Sabah namazında her iki sınıf

melâike toplandığı ve şahitlik ettiği için bu namaza Meşhûd = şahitli

denilir. (Beydavi)

Sual: Muavvizeteyn, Nas ve Felak suresi mi? 4 Kul da İhlas,

Kâfirun, Nas ve Felak sureleri mi?

CEVAP

Evet.

Sual: Uyuyakalmak özür müdür?

CEVAP

Tedbirsiz uyumak özür olmaz. Ya saati kuracaksınız veya

birisine tembih edeceksiniz. Erken yatacaksınız. Aldığınız bütün

tedbirlere rağmen uyuyakalırsanız o zaman özür olur.

Sual: Kade-i ahirede ettehıyyatüyü okumak vacip.

Ettehıyyatüyü okuyacak kadar oturmak farz, ölçüsünü nasıl

ayarlayacağız. Belirli bir zamanı var mı yoksa hızlı okuyan biri ile

yavaş okuyan biri arasındaki oturma ölçüsü nedir?

CEVAP

Herkesin ettehıyyatüyü okuduğu müddet kadar oturması farzdır.

Sual: Dinde zorlama yok ne demektir? Oğlumu namaz kılmaya

zorlayabilir miyim?

CEVAP

(Dinde zorlama yok) demek, kâfir olan birisi, müslüman olmaya

zorlanamaz demektir. Fakat müslüman olanın belli görevleri vardır.

Müslümanım diyenin namaz kılması şarttır. Çünkü namaz, İslam’ın

beş şartından biridir. Baba, emri altındakilerden mesuldür, evladını

namaz kılmaya zorlayabilir.

Sual: Kedinin gezdiği yerde namaz kılınır mı?

CEVAP

Kedi temizdir. Gezdiği yerde namaz kılınır.

Sual: Namaz kılmaya gittiğim zaman, benimle oturan insanlara

“gelin namaz kılalım” diye sormuyorum. Bu durumda günahım var

mıdır?

CEVAP

Size günah olmaz. Namaz kılmaya giderken, ben namaz

kılmaya gidiyorum derseniz, iyi olur. Onlara namazı hatırlatmış

olursunuz. Bak bu genç kılıyor, biz de kılsak diye düşünen çıkabilir.

Yani bir çeşit emr-i maruf olur, iyi olur. Namaza düşman olanlara ise

söylemeye lüzum olmadığı gibi, namaz kıldığımızı bilmelerine de hiç

lüzum yoktur.

Sual: Sabah güneşin doğmasına 10 dakika kala uyanan birisi,

hemen abdest alıp sabah namazını kılsa, sonra çamaşırında meni

lekesi görse ve ihtilam olduğuna kanaat getirse, sabah namazı

borcundan kurtulmuş olur mu?

CEVAP

Hayır. Yıkanır, kerahet vakti çıkınca namazını kaza eder.

Sual: Farkında olmadan cünüp olarak namaz kılan, haram

işlemiş olur mu?

CEVAP

Bilmeyince günah olmaz. Eğer hiç farkına varmasa idi, namazı

bile sahih olurdu. Allahü teâlâ gücümüzün yetmediği işleri, emirleri

teklif etmez.

Sual: Bir insan ibadetleri yaptığı halde büyük günahı terk

edemiyorsa sebebi ne olabilir?

CEVAP

Birkaç sebebi var ise de, en önemlisi namazı doğru kılmamaktır.

Namazı doğru kılmak, farzına, vacibine, sünnetine, müstehabına,

edebine riayet etmekle olur. Namazın olması için de elbette guslün

de, abdestin de doğru olması lazımdır. Bunu yapan günahlardan

kurtulur.

Sual: Allahü ekber sesi çıkaran saatleri sabah namazına

uyanmak için kullanmak caiz mi?

CEVAP

Caizdir.

Sual: İhtiyaçsız, sabahı Maliki, öğleyi Şafii’ye göre namaz

kılmak caiz mi?

CEVAP

Bir ihtiyaç olunca caiz olur.

Sual: Namazda bütün kol, iki uzuv mu?

CEVAP

Evet.

Sual: Maliki’de, fil dişi tarakla, namaz kılmak caiz mi?

CEVAP

Evet.

Sual: Ben namaz kılarken, arkadaşın biri, tutup beni bir metre

yana aldı. Namazım bozuldu mu?

CEVAP

Hayır.

Sual: (Farzı nafile olarak yapmak, müekked sünnetleri

yapmaktan daha çok sevap olur) buyuruluyor. Bu hangi ibadetlerde

olur?

CEVAP

Namaz ve hacda olur. Mesela nafile hac yapmak, umre

yapmaktan daha sevaptır. Öğleyi yalnız kılıp son sünneti kılacağı

sırada yanında cemaatle namaz kılınmaya başlansa, hemen

cemaate uyup onlarla öğleyi nafile olarak kılmak, öğlenin ilk ve son

sünnetinden daha sevaptır.

Sual: Farzı nafile olarak yapmak, sünnetten evla olduğuna

göre, farzı tekrar kılmakta mahzur var mı?

CEVAP

Farz tekrar kılınmaz. Ancak, farz kılarken sünnetlerinden birini

terk etmişse veya mekruh işlemişse o zaman caiz olur. Bir de, hazır

cemaat varsa onlara uyarak nafile kılmak caiz.

Sual: Namazda otururken, sünnet diye, kıbleye dönmesi için,

sol ayağı da, sağ ayak gibi dikmek bid’at olur mu?

CEVAP

Evet.

Sual: Mescid-i Haramda da namazda, secde yerine mi bakılır?

CEVAP

Evet.

Sual: Kur’an okunup el-Fatiha denince, Fatiha okumak gerekir

mi?

CEVAP

Hayır. Okunursa iyi olur.

Sual: Hanefiler, Şafii olan şehidin namazını kılar mı?

CEVAP

Kılar. Şafii’de, Hanefi şehidin namazı da kılınmaz.

Sual: Yetişilemezse, yatsının ilk sünneti, farzdan sonra kılınır

mı?

CEVAP

Evet.

Sual: Akşamın sünnetini kılarken, (İlk kazaya kalmış akşamın

farzına ve vaktin sünnetine) diye niyet etmek caiz mi?

CEVAP

Evet.

Sual: Hiç kazası olmayan, ikindinin sünnetini kılarken, kazaya

da niyet etse, sünnet sevabı alır mı?

CEVAP

Evet.

Sual: Kendini abdestli zan edip akşam namazın farzını kılsa

sünneti kılarken abdestsiz olduğunu hatırlasa farzı tekrar kılması

gerekir mi?

CEVAP

Abdest alıp farzı tekrar kılar.

Sual: Namaz içindeki sünnetlerden biri terk edilince, mesela;

başı açık namaz kılanın, o namazı iade etmesinin hükmü nedir?

CEVAP

Gerekmez. O namazı iade etmek, sünnettir. İade etmese de

olur. Yanlışlıkla terk edilirse mahzuru olmaz.

Sual: Sabah namazlarını kaçıran ne yapmalıdır?

CEVAP

Şu üç şeye mani olan her şeyi terk edip üç şeye sarılmalı:

1-Namazları vaktinde kılmalı

2-Haramlardan sakınmalı

3-Helal lokma yemeli.

Sual: Oruç gibi, namaz için de sevap beklemek lazım mı?

CEVAP

Elbette.

Sual: Neden namaz Mekke’de, abdest Medine’de farz oldu?

CEVAP

İkisi de Mekke’de farz oldu. Namaz Mirac’da farz oldu. Halbuki

daha önce de namaz kılınıyordu. Kıyamete kadar ihtilafa düşmemek

için Maide suresinde önemi bildirildi.

Sual: Dört rekat niyeti ile bir nafile namaza başlayıp, herhangi

bir sebeple iki kılıp selam verilirse, kılmadığımız iki rekat üzerimize

vacip mi olur?

CEVAP

Evet.

Sual: Peygamber efendimiz miraca çıkmadan namaz farz

edilmemişti. Kudüs’te bütün Peygamberlere kıldırdığı namaz nafile

mi idi?

CEVAP

Evet.

Sual: Namaz kılınan odada kadın bulunursa, mahzuru olur mu?

CEVAP

Namaz kılınan yerde mahrem bir kadının bulunmasında mahzur

yoktur. Erkek namaz kılarken, içeriye yabancı bir kadın girerse, yine

mahzuru olmaz.

Sual: Evde mescit olarak kullanılan odaya girerken itikâfa niyet

edilebilir mi? Buraya cünüp girebilir mi?

CEVAP

Mescit olarak kullanılan odaya girerken itikâfa niyet edilebilir.

Buraya cünüp de girebilir. Halbuki mescitlere cünüp girilmez.

Sual: Eda niyetiyle kaza, kaza niyetiyle eda caiz midir?

CEVAP

Eda niyetiyle kılınan bir namaz, vakti girmemişse, nafile olur.

Vakti çıktıktan sonra kılınmış ise, kaza olur. Mesela, (Bugünkü öğle

namazını eda etmeye) diye niyet eden, vakti çıkmış ise öğleyi kaza

etmiş olur. Öğle vakti çıktı zannederek, (Bugünkü öğleyi kaza

etmeye) diye niyet edip namaz kılarsa, vakit çıkmadığı anlaşılınca,

öğleyi eda etmiş olur. Fakat geçmiş öğle namazını kazaya niyet

ederek kıldığı namaz, o günün öğle namazının yerine geçmez.

Çünkü bugünün namazına diye niyet etmemiştir.

Sual: Bir arkadaş, namazda Mushafı eline alıyor, okuyor sonra

Mushafı yere bırakıyor. Ayağa kalkarken tekrar yerden alıp okuyor.

Böyle namaz kılmak caiz mi?

CEVAP

Caiz değildir. İbni Âbidin’de buyuruluyor ki:

Kur’an-ı kerime veya kağıda bakıp, öğrenerek okumak namazı

bozar. Çünkü başkasından öğrenmek demektir. İmam-ı Muhammed

ile imam-ı Ebu Yusuf’a göre mekruh olur.

Bir de Mushafı yerden alıp açmak amel-i kesirdir yani çok iş

yapmaktır. Bir eli bir rükünde üç kere hareket ettirmek mesela üç

kere kaşınmak namazı bozar, hatta iki el ile bir hareket de, bozar

diyen âlimler olmuştur. (Redd-ül-muhtar)

Ayrıca Mushafı yere atmak küfür olur. Hatta fetvayı bile yere

atmak küfürdür. (Birgivi)

Sual: Camide, minbere çıkılan 4 parmak yükseklikteki

basamağa secde ediyoruz. Mekruh oluyor mu?

CEVAP

Evet mekruhtur. Tam İlmihal’de diyor ki:

25 santimetreden daha az yükseğe secde mekruhtur. Çünkü,

Resulullah az yüksek şey üzerine dahi secde etmemiştir. (İbni

Âbidin s. 338)

Az yükseğe bile caiz olmadığı Camiur-rumuz 69. sayfasında ve

Şelbînin Tebyîn hâşiyesinde yazılıdır. Bunun için, özrü olanların

dahi az yükseğe de secde etmemeleri lazımdır.

Sual: Hadis kitaplarında, resim bulunan eve meleklerin

girmeyeceği bildiriliyor. Siz ise, resim bulunan odaya girmez

diyorsunuz, bir de rahmet melekleri diyorsunuz. Her melek girmez

mi? Bir de, bir odada bir kadın olsa, ayrı odada da yabancı erkek

olsa halvet olmaz mı?

CEVAP

Hadis-i şerifte beyt kelimesi geçiyor. Yanlışlık, beyt kelimesini

ev diye tercüme etmekten ileri geliyor. Halbuki beyt kelimesi oda

anlamına da gelir. Genel olarak da oda anlamında kullanılır.

Sözlüklerde, dâr kelimesi mesken olarak bildirilir. Fukaha ise, dâr

kelimesini, içinde birkaç beyti [odası] ve avlusu bulunan yer diye tarif

etmektedir.

Beytullah = Allah’ın evi = Kâbe demektir. Tek odadan meydana

gelmiştir.

Beytüzzifaf gerdek odası demektir. Bunu gerdek evi diye

tercüme etmek yanlış olur. Gerdeğe bir odada girilir. Evin bütün

odalarına gerdek odası denmez.

Beytülmal hazine odası, Beyt-i makdis [mukaddes] Mescid-i

aksa demektir.

Bir evin odaları müstakildir. Odanın birinde namaz kılınır,

birinde içki içilirse, namaz kılınan oda şereflenmiş, öteki oda ise

kirletilmiş olur.

Bir evin bir odasında yabancı bir hanım, öteki odasında yabancı

bir erkek bulunsa, aynı odada bulunmadıkları için halvet olmaz, yani

günah olmaz. Çünkü her oda ayrı kabul edilir.

Hadis-i şerifteki melekten kasıt, rahmet melekleridir. Çünkü

insanların iyiliklerini ve kötülüklerini yazan hafaza melekleri, günah

işlenen, resim bulunan yerlere de girer. İnsandan yalnız cima ve

helada ayrılır. Helada iken yapılanları, Allahü teâlâ meleklere bildirir.

Bu sualiniz de gösteriyor ki, hadis-i şerifleri açıklamasız okumak

yanlış anlamalara sebep oluyor.

Sual: Erkek çocuklar buluğa kaç yaşında ulaşır? Buluğa

ulaşmadığı müddetçe dini emirlerle yükümlü olmaz mı?

CEVAP

12 yaşından itibaren buluğa ulaşır. Eğer 15 ini doldurduğu

halde, hâlâ buluğa ermemişse, ermiş kabul edilir, dini emirleri

yapmakla yükümlü olur.

Sual: Farz namazlarda kıyam farzdır. Sünnetlerde de kıyam

[ayakta durmak] farz mıdır?

CEVAP

Yalnız farz ile vitir namazını kılarken ayakta durmak farzdır.

(Sirac-ül-vehhac)

Hasta ve özürlü olmasa da, nafileleri oturarak kılmak her zaman

ve her yerde caizdir. Yalnız [vacip diyenler de olduğu için] sabah

namazının sünnetini ayakta kılmalıdır! Nafileleri oturarak kılana,

sevabın yarısı verilir. (Merakıl-felah)

Beş vakit namazın sünnetlerini hiçbir mazeret yokken de,

oturarak kılmak caizdir. Çünkü bu sünnetler de, nafile namazdır.

(Cevhere)

Sual: Ölü veya diri için namaz kılmak, oruç tutmak ve ona bu

sevabı yollamak caiz olur mu?

CEVAP

Namazın, orucun sevabı ona gönderilir. Fakat onun için namaz

kılınmaz, oruç tutulmaz.

Sual: Küçük çocuk Kur’an-ı kerimi abdestsiz tutabilir mi, namaz

kılabilir mi?

CEVAP

Tutabilir. Usulen olsun abdesti öğretmeli, teyemmümü

öğretmeli. Namaz kılacaksan teyemmüm et demeli, abdestsiz kılsa

da olur, fakat namaz için abdestin lüzumunu bilmeli. Abdestsiz

kılınamayacağını bilmeli.

Sual: Neden namazda Kâbe’ye dönülür?

CEVAP

Allahü teâlâ Kâbe’ye dönün diye emrettiği için.

Sual: Namaz vakti çıkarken namazı kılmadığı için üzülmeyenin

imanı gider mi?

CEVAP

Evet imanı gider ama, üzülmemek ne demektir? Namaz

kılmayan, içki içen ve açık gezen, eğer ben de namaz kılsam iyi

olur, içki içmesem iyi olur, açık gezmesem iyi olur diyerek

günahlarına devam ediyorsa kâfir değildir. Bunları yapıyor bu arada

oruç da tutuyorsa yine kâfir denmez. Biz de bazı günahları işliyoruz,

gıybet ediyoruz. Hadis-i şerifte gıybet zinadan kötüdür buyuruluyor.

Suizan ediyoruz vs. Ama yaptığımıza günahtır diyoruz. Namaz

kılmayan da böyle diyorsa kâfir olmaz. Namaz kılmasam da açık

gezsem de içki içsem de kalbim temizdir, içmeyenleri namaz

kılanları görüyoruz, benim onlardan neyim aşağı diyorsa

tehlikededir. Ben kapanırsam namaz kılarsam onlardan iyi olurum

diye düşünüyorsa, yaptığının yanlış olduğunu biliyorsa küfür olmaz.

Sual: Sünnetlerin terki küçük günahtır, ısrar edilirse büyük

günah olur ne demektir?

CEVAP

Genel kaide: Küçük günahlarda ısrar etmek büyük günah olur.

Sünneti terk etmek günah değildir. Sünnetleri özürsüz olarak

kılmamakta ısrar etmek, küçük günah olur. Sünnete önem

vermeyen ise kâfir olur.

Sual: (Küçük bir çocuk yatsıyı kıldıktan sonra cünüp olsa ve

fecirden sonra uyansa yatsıyı kaza etmesi gerekir) deniyor, ne

demektir?

CEVAP

Akıl baliğ olmayan çocuk, yatsıyı kıldıktan sonra akıl baliğ olsa,

o yatsıyı tekrar kılması farz olur, çünkü önceki kıldığı yatsı nafile idi,

büluğ çağında olmayana farz olmaz.

Sual: Rükuda ve secdede üç kere tesbih söyleyecek kadar

durmak vacip midir?

CEVAP

Sünnettir.

Sual: Zeka özürlü birisi, duaları iyi söyleyemiyor eksik namaz

kılması uygun olur mu?

CEVAP

Okuyabildiği kadar okur. Herkese gücünün yettiğinden fazlası

sorulmaz.

Sual: İman eden bir insan, yıllar içindeki namaz oruç borçlarını

da kaza eder mi?

CEVAP

İman edenin kaza namazı borcu olmaz. Çünkü o kâfir iken ona

namaz kılmak farz değildi. Diğer ibadetler de öyle, zekât oruç hac

da böyledir.

Sual: Üzerimizde parfüm varken namaz olur mu? Birkaç defa

sıkınca el ayasını geçiyor miktarı.

CEVAP

Ne kadar çok olursa olsun namaz sahih olur.

Sual: Bir arkadaşım geçen gün içki içmiş ve içki vücuttan 40

gün çıkmayacağı için 40 gün ibadetlerin kabul olmayacağını

duymuş. Şimdi namaz kılmayı bıraktı. Bu durum doğru mu?

CEVAP

Namazı bırakmak çok büyük günah. İçki vücuttan kırk gün

çıkmaz diye bir şey yok. Kur’an-ı kerimde sarhoş iken kılmayın

deniliyor, okuduğunu anlarsa kılması lazım. Ayıkken kılması lazım.

Derhal namaza başlasın. Ne günah işlenirse işlensin namaz terk

edilmemelidir. İçki içenin namazı sahihtir, yani borç ödenmiş olur

ama, sevaba kavuşamaz.

Sual: (Namazlarınızın bir kısmını evde kılın ve evlerinizi

kabre çevirmeyin) hadisine uyarak, ara sıra namazlarımızı evde

kılıyor, camiye, cemaate gitmiyoruz. Uygun mudur?

CEVAP

İmam uygunsa, evde kılmak uygun olmaz. Evlerde kaza kılarak

veya mümkünse namazların sünnetlerini kılarak evleri ibadetsiz

geçen kabir haline getirmemeli. İmam-ı Münziri hazretleri buyuruyor

ki: (Evlerinizi kabre çevirmeyin) hadis-i şerifi, evlerinizi namaz

kılmamakla, kabirlere benzetmeyin demektir. Çünkü kabristanda

namaz kılmak caiz değildir.

Sual: Bebek, ayı oyuncakları gibi çeşitli oyuncaklar bulunan

odada namaz kılmak mekruh olur mu? Böyle bir odaya rahmet

melekleri girer mi?

CEVAP

İmam-ı Ebu Yusuf’a göre, çocukların oyuncakla oynaması

caizdir, o odaya rahmet melekleri de girer, o odada namaz kılmak

da mekruh olmaz. Namaz kılarken, oyuncaklar kıble tarafında

olmamalıdır.

Sual: Yatsı namazının ilk ve son sünnetiyle alakalı bir hadis-i

şerif var mıdır?

CEVAP

Hazret-i İbni Ömer’in, (Resulullah ile beraber, yatsı

namazından sonra iki rekat namaz kıldık) diye bildirdiği hadis-i

şerifi, yatsının son sünnetini, Hazret-i Abdullah ibni Mugaffelin

rivayet ettiği, (Her ezan ve ikamet arasında namaz vardır) hadis-i

şerifi de, yatsının ilk sünnetini göstermektedir. (Buhari)

Sual: Tembellikten, boş şeylerden nasıl kurtulabiliriz?

CEVAP

Tembelliğin ilacı, çalışkanlarla konuşmak, tembel, uyuşuk

kimselerden kaçınmak, Allahü teâlâdan haya etmek lazım geldiğini

ve azabının şiddetli olduğunu düşünmek ve namazları vaktinde

kılmaktır. Namaza önem veren tembellikten kurtulur. Erkekler

mutlaka namazı cemaatle kılmalı ve sabah namazı için camiye

gitmelidir.

Sual: İçki içmek ve kumar oynamak gibi bir haramdan kaçmak

mı daha sevap, yoksa namaz kılmak, oruç tutmak mı daha sevaptır?

Demek istediğim şu: Bir kimse içki içiyor, kumar oynuyor, namaz da

kılıyor ahirette kârlı mı çıkar zararlı mı?

CEVAP

Zararlı çıkar. Çünkü haramdan kaçmanın sevabı, farzları

yapmanın sevabından daha fazladır.

Sual: Bir insan içki içip kumar oynasa mı daha çok günah

kazanır, yoksa namaz kılmasa mı?

CEVAP

Namaz kılmasa veya oruç tutmasa yani bir farzı yapmasa daha

çok günah kazanır. Çünkü farzları yapmamanın günahı, haram

işlemek günahından daha çoktur. Haramdan sakınmanın sevabı,

farzı yapmanın sevabından kat kat çoktur.

Sual: Namaz nerde kılınır, mesela kilisede namaz kılınır mı?

CEVAP

Namaz, temiz olan her yerde kılınır. Namaz kılacak yer

bulunamadığı takdirde, ayakkabı ile girilen, fakat necaset

görülmeyen odada da kılınır.

Kilisede namaz kılınmaz. Eğer başka yer yoksa kilisede namaz

kılınır. Namazdan sonra hemen çıkmalıdır. Çünkü, kilisede şeytanlar

toplanır. (Redd-ül-muhtar)

Sual: Secdenin birisinin farz, diğerinin sünnet olduğunu

söyleyenler var. Secdenin her ikisi de farz değil midir?

CEVAP

Secdenin her ikisi de farzdır. (Redd-ül-muhtar)

Sual: Rızasız olarak zorla bir kimsenin evinde, bahçesinde

namaz kılmak caiz midir?

CEVAP

Gasp edilen yerde namaz kılmak caiz ise de mekruhtur. Yani

namaz borcu ödenmiş olursa da, namaz kılmakla hasıl olacak büyük

sevaptan mahrum kalınır. Midesinde, elbisesinde azıcık haram

bulunan kimsenin de namazı mekruh olur.

Sual: Müekked sünnetlerin farzlarından sonra kılınacağı, gayri

müekked sünnetlerin ise kılınamayacağı söyleniyor. Doğru mudur?

CEVAP

Yanlıştır. Doğrusu şöyledir:

Öğlenin, müekked sünnet olan ilk sünneti, farzdan önce

kılınamamışsa, farzdan sonra kılınır. Sabahın çok faziletli olan

müekked sünneti, farzdan önce kılınmamışsa, farzdan sonra

kılınmaz. Çünkü sabah namazının farzından sonra nafile kılınmaz.

Sünnetler de nafiledir.

İkindinin sünneti, farzdan önce kılınamamışsa farzdan sonra

kılınmaz. Çünkü akşama kadar kerahet vaktidir. Kerahet vaktinde

sünnet, nafile kılınmaz. Yatsının ilk sünneti, gayr-i müekked

olmasına rağmen, farzdan sonra kılınabilir. Çünkü yatsıdan sonra

kerahet vakti yoktur. Sabaha kadar kılınabilir. Bu hususlar bütün

fıkıh kitaplarında, mesela Redd-ül-muhtar’da yazılıdır.

Sual: Hücre dar olup secde edemeyen mahkum namazı nasıl

kılar?

CEVAP

Hücre dar olup, secdeye gitme imkanı yoksa, oturup ima ile

kılar. (Merakıl-felah)

Sual: Farz namazı sebepsiz iade etmek, yani tekrar kılmak caiz

midir?

CEVAP

Caiz değildir.

Sual: Namaz kitabında, abdest alırken dişleri misvak ile

temizlemek müstehaptır denirken, abdestin sünnetleri bahsinde ise,

misvak önemli sünnet deniyor. Burada bir çelişki yok mu? Bunun

gibi namaz kılarken rüku ve secdelerde tesbihleri üçer kere okumak

sünnet, 5,7,9 gibi fazla okumak ise müstehaptır deniyor. Fazla

okuyunca sevabı niye azalıyor ki?

CEVAP

Abdest alırken dişleri temizlemek, fırçalamak sünnettir. Bunu

misvak ile yapmak müstehaptır, daha iyidir. Yani misvak kullanılınca

hem sünnet yerine geliyor hem müstehap, parmakla veya diş fırçası

ile dişler temizlenirse sadece sünnet yerine gelir. Bu sünnet

misvakla yapılınca ayrıca müstehap sevabı da alınıyor.

Rüku ve secdelerde üçer defa tesbih çekmek sünnet, daha

fazla çekince ayrıca müstehap sevabı da alınıyor.

Bunun gibi, namazda selam verirken, iki omuzuna bakmak

sünnet, dikkatle bakmak ise müstehabdır.

Sual: Namaz içinde, başka mezhebi taklide niyet etmek caiz

mi?

CEVAP

Hayır.

Sual: Namaz vakti çıkmaya yakın, semavi özür olmadan eli

kanayan, Maliki’yi taklit edip namaz kılabilir mi?

CEVAP

Namazı kazaya bırakmak haramdır. Namazı kazaya

bırakmamak için taklit caizdir.

Sual: Tam İlmihal’de, (Parmağında altın yüzük takılı kimsenin

bulunduğu sofraya oturmamalı ve birinci safta, böyle birisi yanında

namaz kılmayıp, arka safa kaçmalı. Başka haramları kullananlardan

da böyle uzaklaşmalı) deniyor. Bid’at sahibi olmak da bu hükme

dahil midir?

CEVAP

Evet.

Sual: Namazda zammı sureyi okumadığını rükûda hatırlayan

kimse ne yapar?

CEVAP

Rükûdan doğrulup zammı sureyi okur. Tekrar rükûa gider. Bu

durumda secde-i sehv gerekmez diyenler olduğu gibi, gerekir diyen

âlimler de vardır.

Vacib olan kunut duaları unutulsa, rükûda iken hatırlansa artık

geri dönülüp kunut okunmaz. Vacib terk edildiği için secde-i sehv

gerekir. Döner de, kunut dualarını okursa, rükûa gitmeden secdeye

gitmesi gerekir. Rükûu tekrar ederse, kasten iki rükû yaptığı için

namaz bozulur. Çünkü rükûu kıraatten hemen sonradır. Kunutu

okumasa da secde-i sehv gerekir, dönüp geriye okusa da secde-i

sehv gerekir. Uygun olanı, rükûda kunutları okumadığını hatırlayan

kimse, artık geri dönmez. Secde-i sehv ile namazını tamamlar.

(Redd-ül-muhtar)

Kunut duasını okumayı rükûda hatırlayan, kunutu rükûda

okumaz, kıyama da kalkıp okumaz. Tatarhaniyye’de de böyledir.

Bu kimse, şayet rükûdan kıyama dönse ve kunutu okusa, bu

durumda, rükûu yenilemezse, namazı bozulmaz. Tekrar rükû

yaparsa namazı bozulur. Bahr-ür-râık’ta da böyledir; fakat bu kimse

kunutu unuttuğunu, rükûdan kalkınca hatırlarsa, kunutu okumaya

dönmez. Mudmerât’ta da böyledir. (F. Hindiyye)

Sual: Namaz vakti çıkmak üzere iken, temiz elbisesi olmayan

ve temiz elbise de bulamayan kimse, namazını kazaya bıraksa

günah olur mu?

CEVAP

Namazı kazaya bırakmak haramdır. Maliki’yi taklit ederek

necasetli elbise ile kılar. Maliki’de necaset namaza mani değildir.

Unutup necis elbise ile namaz kılan kimse, sonra elbisesinin

necis olduğunu hatırlasa, kıldığı namazı iade etmez, Maliki’ye göre

kıldım demesi yeter.

Sual: Namazda abdesti bozulan kimse, namazdan çıkarken

selam vermesi gerekir mi, yoksa, abdest bozulunca kalkıp gider mi?

CEVAP

Abdesti bozulunca selam vererek namazdan çıkar.

Sual: Bazen namaz kıldım mı, kılmadım mı diye şüpheye

düşüyorum, tam karar veremiyorum. Ne yapmam gerekiyor?

CEVAP

Namazı kıldığında şüphe eden kimse, vakit çıkmadı ise, o

namazı tekrar kılar. Vakit çıktı ise artık kılması gerekmez.

Sual: Bir erkeğin yanında çalınmış elbise ve ipek varsa bunlarla

namaz kılamazsa, namazını kazaya mı bırakması gerekir?

CEVAP

Namaz kazaya bırakılmaz. Özürsüz namazı kazaya bırakmak

büyük günah olur. İpek elbise ile namazını kılar. İbni Âbidin

hazretleri buyuruyor ki:

İpek ve gasp edilmiş, çalınmış elbise ile namaz kılmak tahrimen

mekruhtur. Hiçbir şey bulamayan bir erkeğin, yalnız ipek bulunca,

ipek elbise ile namaz kılması lazım olur. (Redd-ül-muhtar)

Sual: Okuduğum bir hadiste, Peygamber efendimiz, (Farz

namaz için kamet okununca, artık başka namaz kılınmaz)

buyurunca, oradakiler, “Ya Resulallah, sabahın iki rekat sünneti de

mi kılınmaz” diye sorduklarında, (Evet, sabahın iki rekat sünneti

de kılınmaz) buyurduğu bildiriliyor. Kamet okunduktan sonra niye

namaz kılınmıyor?

CEVAP

Âlimler bu hadis-i şerifi şöyle açıklıyorlar:

Cemaatle farz namaz kılınırken sünnet kılmaya başlanmaz,

hemen cemaate uyup farz kılınır demektir.

Onun için cemaate geç gelen, sünnete hemen başlamamalı,

farzı kıldıktan sonra o sünneti kılmalıdır. Ancak bundan sabah

namazının sünneti ile ikindinin sünneti hariçtir. Sabah namazının

kuvvetli sünneti farzdan sonra kılınmayacağı için, mümkünse, farza

yetişebileceğini iyi anladığı takdirde, caminin girişinde cemaatten

ayrı bir yerde kılmalıdır. Buna da imkan yoksa bir direk arkasında

kılınabilir. Cemaatin arasında kılınmaz.

Sual: Şafii mezhebinde kazası olanın sünnet kılması harammış.

Şafii âlimleri nasıl olur da namaz kılmaya haram diyebiliyorlar? Bu

kadar mantıksızlık olur mu?

CEVAP

Bazı deyimler, tabirler vardır, bir şey söylenir başka şey

anlaşılır. Mesela soba yanıyor denir, maksat içindeki odun yanıyor

demektir, yoksa demir sobanın kendisi değil. Şafii âlimlerinin ve

diğer mezhep âlimlerinin, kaza namazı varken sünnetle iştigal

etmeye haram demeleri de böyledir. Haram olan sünnet kılmak

değildir, farzı tehir etmektir. Sünnet olsun, nafile olsun namazla

meşgul olmak sevaptır, ancak farz borcunu tehir etmek haramdır.

Onun için sünnet kılmak haramdır deniyor. Sünnet kılınınca farz

tehir edildiği için sünnet kılmak haramdır deniyor. Yoksa bizzat

sünnet kılmak haramdır denmiyor.

Bu konuya örnek vermek için Tergib-us-salat kitabındaki iki

hadis-i şerifi bildirelim:

(Bir namazı, vakti çıktıktan sonra kılan, 80 hukbe

Cehennemde kalacaktır.)

(İki farz namazı bir araya getirmek, büyük günahtır.)

Birinci hadis-i şerifte, sanki namaz kılmak veya kazasını

kılmanın cezası Cehennemde 80 hukbe kalmak olarak bildiriliyor.

Burada namaz kılmak, kaza namazı kılmak günahtır denmiyor.

Namazı özürsüz kazaya bırakmak günahtır deniyor.

İkinci hadis-i şerif de böyledir. Diyelim mazeretsiz öğle

namazının farzını kılmayıp ikindi ile beraber kılmak büyük günahtır

deniyor. Bu ne demek? Öğleyi mazeretsiz ikindi vaktine bırakmak

büyük günahtır deniyor. Kaza etmekle bile günah affolmuyor. Ayrıca

istiğfar etmek gerekir.

Sual: Namaz kılarken önümüzde namaz kılanın elbisesinde

yazı oluyor. O yazıyı göz ile okumak namazı bozar mı?

CEVAP

Bir yazıya, bir şeye veya duvardaki bir resme bakıp, anlamamak

namazı bozmaz. Anlayınca mekruh olur. Bakmayıp gözüne

rastlarsa, mekruh olmaz. (S. Ebediyye)

Sual: Namazda esnerken ağzımızı elin içi ile mi yoksa dışı ile

mi kapatmalıyız?

CEVAP

Ağzı açarak esnemek mekruhtur. Esnemeye mani olmak için,

alt dudağı dişlerin arasına sıkıştırmalıdır. Esnemeye mani

olunamazsa, ayakta sağ elin, diğer rükünlerde ve namaz dışında sol

elin dışı ile, ağzı örtmek gerekir.

Tenin birbirine değmesi

Sual: Namazda, bacakların çıplak olarak, birbirine değmemesi

için, eteğin altına mutlaka iç çamaşırı giymek gerekir mi?

CEVAP

Hayır, gerekmez. Değmesinin mahzuru olmaz.

Sual: Genelde sabah namazına kalkamayanın ne yapması

gerekir?

CEVAP

Erken yatmalı, yatarken de, saati kurmalı. Bu tedbirleri aldıktan

sonra, Kevser suresini okuyup (Ya Rabbi, sabah namazına vaktinde

kalkmamı ihsan et) diye dua etmelidir. (Cennet Yolu İlmihali)

Sual: Kâbe’de erkek kadınla yan yana cemaatle namaz kılabilir

mi?

CEVAP

Kılabilir. Bu Kâbe’ye mahsus istisna bir durumdur. (Dürr-ülmuhtar)

Sual: Zamm-ı sure olarak üç âyetten aşağı olmaz deniyor. İki

âyet olan Amenerresulü veya tek âyet olan Âyet-el-kürsi okumak

caiz değil midir?

CEVAP

Caizdir. Zamm-ı sure, Fatihadan sonra okunan, en az üç âyete

veya üç âyet uzunluğunda bir âyete denir. Üç âyetin miktarı, en az,

30 harf olmalıdır. (Redd-ül-muhtar)

İki âyet olan Amenerresulü veya tek âyet olan Âyet-el-kürsi de,

üç kısa âyetten uzun oldukları için zamm-ı sure olarak okunur. Hatta

Âyet-el-kürsi tek âyet olduğu halde, yarısı birinci rekatta, diğer yarısı

da, ikinci rekatta okunabilir.

Sual: Sabah namazında, uzun sure okumak için birinci rekatta,

Elemtere’den başlayıp üç beş sure okumak mı uygun, yoksa bir

sure okumak mı?

CEVAP

Bir sure okumak daha iyidir.

Sual: Kaldığımız yerde uyuyanları namaza kaldırmak gerekir

mi?

CEVAP

Memnun olacak kimseyi kaldırmak sünnettir. Beni kaldır diye

tembih etmişse, kaldırmak farz olur. Memnun olmayanları kaldırmak

gerekmez.

Sual: Bir hadis-i şerifte, (Yedi kat yer ve yedi kat gök kağıt

olsa, deryalar mürekkep olsa, bütün ağaçlar kalem olsa, bütün

melekler katip olsa ve kıyamete kadar yazsalar, yine imam ile

alınan iftitah tekbirinin sevabını yazamazlar) buyuruluyor. İftitah

tekbirine yetişmek için imama en son ne zaman uymamız gerekir?

CEVAP

İmam Fatihayı bitirmeden yetişen, iftitah tekbirine yetişmiş

sayılır.

Sual: Kıraati kendimiz işitecek kadar sesli okumazsak namaz

sahih olur mu?

CEVAP

Sahih olmaz. Kendimizin işitecek kadar sesli olması gerekir. Üç

mezhepte, kendi işitecek kadar sesli okumak farzdır. Maliki’de farz

değil, müstehabdır.

Sual: Görevliyiz. Üzerimizde tabanca veya başka silah

olabiliyor. Silahla namaz kılmanın mahzuru olur mu?

CEVAP

Hayır hiç mahzuru olmaz.

Sual: Namazımı normal kılıyorum. Ancak dizlerimde ağrı

olduğu için, sert yere koyamıyorum. Dizlerimin altına yumuşak

sünger koysam mahzuru olur mu?

CEVAP

Mazeretiniz olduğu için mahzuru olmaz.

Sual: Kendim namaz kılarken, 9 yaşındaki kızımın da duyması

için sesli okuyorum, yani namazı, namaz kılarak namazda

öğretiyorum. Anne ile kızın böyle namaz kılması uygun mu?

CEVAP

Öğretmek için sesli okumanız doğru olmaz. Namaz kılmadan

aynı şekilde sesli olarak ve tarif ederek namazı öğretebilirsiniz.

Mesela rükua eğilince, bu halde iken üç kere Sübhane rabbiyel

azıym denir dersiniz. Ayakta şu okuduğum okunur dersiniz. Böyle

tarif edersiniz.

Sual: Arap ülkelerinde, erkekler başlarına beyaz tülbent

bağlıyorlar. Tülbendi, agel denilen bağ ile tutturuyorlar. Bununla

namaz kılmak caiz midir?

CEVAP

Arap ülkeleri çok sıcak yerlerdir. Beyaz renk güneş ışığını

yansıtır. Belki de onun için başlarına tülbent takıyorlardır, üstelik

ince ve hafiftir. Bununla da namaz kılmak caizdir.

Sual: Secdede ayakları yere koymak ve ayak parmakların

kıbleye çevirmek farz mıdır?

CEVAP

Secdede alnı ve ayak parmaklarını yere koymak farzdır; fakat

ayak parmaklarını bükerek, uçlarını kıbleye çevirmek farz değil,

sünnettir. Secdede, alın, burun ve ayaklar yerden az zaman kalkmış

olursa, zararı olmaz. (S. Ebediyye)

Sual: (Rabbena lekel hamd) yerine (Rabbena ve lekel hamd)

demek caiz midir?

CEVAP

Caizdir, ama birincisi söylenmelidir.

Sual: Salli ve Barik’ten sonra dua niyetiyle okunan âyetleri,

Kur’an-ı kerimdeki sırasına göre, önce Rabbena âtinâ, sonra

Rabbic’alnî, sonra Rabbenağfirli’yi mi okumak gerekir?

CEVAP

O sıra ile okumak, iyi olur.

Sual: Namazda salli bariklerden sonra, (Rabbena âtinâ) ayetini

dua olarak okurken, (bi-rahmetike yâ erhamerrahimin)i eklemek

gerekir mi?

CEVAP

Gerekmez. Dua olarak okunduğu için, eklenmesinin de

mahzuru olmaz.

Sual: Somyamın üstündeki sert yatak üzerinde namaz kılmak

caiz midir?

CEVAP

Evet.

Sual: Kadın, pantolonla namaz kılabilir mi?

CEVAP

Din kitaplarımızda deniyor ki:

Örtünün, dar olup veya bol olsa da, herhangi avret yerine

yapışıp uzvun belli olması, namaza zarar vermez; fakat, böyle,

başkalarına karşı örtülmüş olmaz. (S. Ebediyye)

Pantolon erkek kıyafetidir, kadın giyemez ise de, herhangi bir

sebeple giyilmişse, pantolon üstüne, bir etek giyerek kılmak, uygun

olur.

Sual: Namaz kıldıktan sonra, seccadenin açık kalması caiz

midir, kapatmak veya kenarını kıvırmak gerekir mi?

CEVAP

Açık kalması caizdir, kapatmak veya kenarını kıvırmak

gerekmez. Tozlanmasın veya kirlenmesin diye, kaldırmak iyi olur.

Sual: Bir farz namazı sebepsiz iade etmekte mahzur var mıdır?

CEVAP

Eda edilen bir namazı sebepsiz iade etmek, hadis-i şerifle men

olunmuştur. İade etmek yerine, ilk kazaya kalmış bir farz namazı

kaza etmelidir. Yahut, farz namazda şüpheli bir durum varsa,

(Vaktine yetişip de kılamadığım son … namazına) diye niyet

ederek kılınabilir. Böyle kılınca, farz sahih olmadıysa, bu namaz

farzın yerine; sahih olmuşsa, kaza namazı yerine geçer.

Farz terk edilmişse, iade etmek farz olur. Vacib terk edilerek

mekruh işlenmişse, o namazı iade etmek vacib olur. Sünnet terk

edilerek mekruh işlenmişse, o namazı iade etmek sünnet olur, vacib

olmaz.

Sual: Namazda gözlükleri çıkarmak gerekir mi?

CEVAP

Secdeye alnı koymak farzdır. Burunla beraber koymak vâcibdir.

Eğer gözlük alnın yere değmesine mâni ise, secde sahih olmaz.

Burnun yere değmesine mâni ise, mekruh olur. Gözlüklü kimse alın

ve burun yere iyi değsin diye başını bastırmaya kalkarsa gözlüğü

kırılabilir. Böyle bir problem yoksa, gözlükle de kılınabilir.

Sual: Bir erkek namaz kılarken hemen yanına mahrem veya

namahrem kadın otursa namazı mekruh olur mu?

CEVAP

Hayır, mekruh olmaz.

Sual: Acele ile abdest alıp, kurulanmadan namaza durmak caiz

midir?

CEVAP

Kurulamadan namaza durmak caizdir. Şafii’de, kurulanmamak

daha iyidir.

Sual: Namaz kıldıktan sonra yarasından veya çıbanından kan

çıktığını gören kimsenin, kıldığı namazı iade etmesi gerekir mi?

CEVAP

Eğer selam verince hemen bakıp, damlamış olduğunu görürse,

namazını iade eder. Selamdan birkaç dakika sonra bakıp görürse,

namazını abdestli kılmış sayılır.

Böyle akan yarası olan kimsenin Maliki mezhebini taklit etmesi

iyi olur. Çünkü, Maliki’de yarasından kan çıksa da, abdesti bozulmuş

olmaz. Kan, namazda iken çamaşırına bulaşsa da, Maliki’de

necaset namaza mani olmaz.

Sual: Nafile namaz kılarken veya nafile oruç tutarken bir

mazeretle veya mazeretsiz namazını veya orucunu bozan kimsenin,

bunları kaza etmesi gerekir mi?

CEVAP

Bozulan nafile namazları tekrar kılmak, bozulan nafile oruçları

da tekrar tutmak vacibdir. Çünkü, nafileye başlanınca, bunu

tamamlamak vacib olur. (Uyun-ül-besair)

Sual: Namazı kerahat vaktine veya kazaya kalacaksa, o

kimseyi uykudan uyandırmamak günah olur mu?

CEVAP

Fitneye sebep olacaksa, uyandırmamak günah olmaz. Fitneye

sebep olmayacaksa, uyandırmamak mekruh olur. Eğer söz

vermişse, o zaman uyandırmamak haram olur.

Sual: Bir kimsenin namaz kılıp kılmadığını takip etmek,

araştırmak suizan olur mu?

CEVAP

Sebepsiz takip, suizan olur. Önemli bir sebep için olursa,

mesela onunla evlenmek gerekiyorsa, o zaman caiz olur.

Sual: Namaza dururken, (Peygamber efendimiz bu namazı

kıldığı için ben de kılıyorum) demek uygun olur mu?

CEVAP

Evet, çok iyi olur. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:

(Bu farzı Peygamber efendimiz kıldı, ben de kılıyorum) diye

niyet edilirse, farzı yapmak sevabından başka, tâbi olmak sevabı da

ayrıca hâsıl olur. (3/87)

Sual: Namaz kılarken, yanıma gel anlamında, arkamızdan birisi

sırtımıza dokunuyor. Onun yanına giderken önce sağ adımı mı

atmak gerekir?

CEVAP

Evet, hayırlı işlere sağdan başlanır.

Sual: İslam Ahlakı kitabındaki hadis-i şerifte buyuruluyor ki:

1. kat gökteki melekler yalancıların,
2. kattakiler, kalbi namazda dünya işiyle meşgul olanların,
3. kattakiler, namazını beğenenlerin
4. kattakiler, kibredenlerin,
5. kattakiler, haset edenlerin,
6. kattakiler, merhametsizlerin,
7. kattaki melekler ise, tamahkârların namazını geçirmeyip

geri döndürürler.

Peki, bu namazlar sahih olmuyor mu?

CEVAP

Sahih olur, yani namaz borcundan kurtulmuş olurlar. Namazını

geçirmezler demek, o namaz için vaat edilen büyük sevablara

kavuşamazlar demektir.

Sual: Namazda rükûda 5, 7, 9 veya 11 kere (Sübhane

rabbiyel-azîm) dersek, secdede de, aynı sayıda (Sübhane

rabbiyel a’lâ) demek mi gerekir? Bunun gibi bir ihtiyaçtan dolayı

öğleyi (asr-ı evvel)de, ikindiyi de (asr-ı sani)de kılsak, yatsıyı da mı,

(işa-i sani)de kılmak gerekir?

CEVAP

Rükûda 5 veya 7 kere söylenmişse, secdede de, aynı sayıda

söylemek gerekmez. 3 veya 11 defa söylenebilir. Üçten az

söylememeli, bir de teke riayet ederek 3, 5, 7 gibi okumalı.

İkindiyi asr-ı sanide kılınca da, yatsıyı işa-i sanide kılmak

gerekmez. Fakat cemaatle kılınmıyorsa, her zaman ikindiyi asr-ı

sanide, yatsıyı da işa-i sanide kılmak iyidir. Böylece İmam-ı a’zam

hazretlerinin kavline de uyulmuş olunur.

Sual: Namazda zammı sure olarak Besmele okumak yeter mi?

CEVAP

Sadece Besmele okumak mekruh olur. (Fetava-i Hindiyye)

Sual: Namaz kılarken, son teşehhüdde, Ettehıyyatü’yü

okuduktan sonra, abdestimiz veya namazımız bozulsa yahut

kendimiz kasten bozsak, o namazı iade etmemiz gerekir mi?

CEVAP

Teşehhüd miktarı oturduktan sonra kasten abdesti veya

namazını bozanın, namazı tamam olur. Mesela Ettehıyyatü’yü

bitirdikten sonra birisi ile konuşsa, konuşması günah olur ise de,

kasten yaptığı için namazı tamam olur.

Teşehhüd miktarı oturduktan sonra kendiliğinden abdesti

bozulursa, hemen abdest alıp vacib olan selamı verirse yahut

abdest almayıp, namazı bozan bir şey yaparsa, mesela selam

verirse, namazı tamam olur. (S. Ebediyye)

Sual: Namazda kıyamdayken, Fatiha’yı okuduktan sonra

zammı sureyi okumayı unutan bir kimse, rükûa eğilmek için ellerini

aşağı saldıktan ve ayaklarını birleştirdikten sonra zammı sureyi

okumadığını hatırlarsa, zammı sureyi okurken tekrar ellerini

bağlayıp, ayaklarının arasını sünnet miktarı yani dört parmak kadar

açar mı?

CEVAP

Böyle yapmak caiz ise de, ellerini tekrar bağlamadan ve

ayaklarının arasını açmadan okuması efdaldir. Namazda, mümkün

olduğu kadar hareketsiz durmak esastır.

Sual: S. Ebediyye’de, (Cemaat istese de, imamın, farz

kıldırırken kıraati ve tesbihleri sünnetten fazla okuması tahrimen

mekruhtur) deniyor. Buna göre, son oturuşta, salli bariklerden sonra

Rabbena Âtina duasını okumak mekruh olur mu?

CEVAP

Son oturuşta, salli barik dualarından sonra, herhangi bir dua

okumak sünnettir. Dua âyetlerinden veya hadis-i şeriflerde bildirilen

dualardan biri okunur. Burada genelde, Rabbena Âtina ayet-i

kerimesini dua olarak okumak tercih edilmektedir. Bu bakımdan

imamın, salli bariklerden sonra Rabbena Âtina okuması mekruh

olmaz; çünkü Nimet-i İslam kitabında, namazın sünnetlerinin 43.

maddesinde, (Salevattan [salli bariklerden] sonra bir dua okumak

sünnettir) buyuruluyor.

Sual: İmam, son oturuşta Rabbena veya başka bir dua

okuyabilir mi?

CEVAP

Evet.

Sual: Namaz kıldığımızı saklamamız caiz midir?

CEVAP

Evet, gerekiyorsa gizli kılar.

Sual: Namaz vakti girmeden önce, namaza uyanmak için tedbir

almak, mesela saati kurmak farz mıdır?

CEVAP

Farz değil, müstehabdır. Fakat vakit girdikten sonra, kılmadan

uyumak özür olmaz. Vakit çıkmadan uyanmak için tedbir almak farz,

vakit girmeden uyuyanın alması ise, müstehabdır.

Korku namazı

Sual: Korku namazı nasıl kılınır?

CEVAP

Bir tehlike anında veya düşman saldırınca, cemaat, iki gruba

ayrılır, imamın arkasında, farz namazı nöbetleşe kılarlar. İki rekâtlı

bir namazın ilk rekâtını veya dört rekâtlı bir namazın ilk iki rekâtını

imamla birlikte kılan birinci grup, ikinci secdeden veya ilk oturuştan

sonra cemaatten ayrılıp görev başına gider, ikinci grup gelerek

imamla birlikte kalan rekâtları tamamlayıp görevlerine dönerler.

İmam kendi başına selam verir. Daha sonra da birinci grup kıraatsiz,

ikinci grup kıraatli olarak nöbetleşe namazlarını tamamlar, böylece

hem cemaatle namaz ifa edilmiş, hem de görev aksatılmamış olur.

(F. Hindiyye)

Kâbe için secde edilmez

Sual: Allah’tan başkasına secde etmek küfür değil mi? Küfür

ise, ne diye Allah, Hazret-i Âdem’e secde edilmesini meleklere

emretti? Neden Müslümanlar, Kâbe’ye secde ediyorlar?

CEVAP

İbadet niyetiyle Allah’tan başkasına secde etmek küfürdür.

Saygı için yapılırsa küfür olmaz, haram olur. Çünkü Âdem

aleyhisselamdan İbrahim aleyhisselama kadar, selamlaşma,

birbirine secde etmekle olurdu. Sonra, bunun yerine boynuna

sarılmakla oldu. Muhammed aleyhisselam zamanında, el ile

müsafeha sünnet oldu.

Kâbe’ye karşı secde edilir. Kâbe için secde edilmez. Kâbe için

secde eden kâfir olur. Kâbe kıbledir, kıble istikametinde Allah’a

secde edilir. Ettiğimiz secdeler, Kâbe için değil, Allah içindir, kıblesi

Kâbe’dir. Allahü teâlâ da, Âdem aleyhisselam istikametinde

kendisine secde edilmesini emretti. Ama İblis bunu da kabul etmedi.

Âdem aleyhisselama saygı için secde etmesini de emredebilirdi.

Yukarıda bildirildiği gibi, Âdem aleyhisselam zamanında

selamlaşmak secde etmekle oluyordu. Bu manada da olsa İblis

Âdem aleyhisselama saygı göstermeyi kabul etmedi. Aslında Allahü

teâlânın emrine karşı geldi. Karşı gelmek niye küfür olsun ki

denebilir. İblis, Allahü teâlânın bu emrini beğenmedi, (Ateşten

yaratılan bir varlık, topraktan yaratılana nasıl saygı gösterebilir. Bu

emrin yanlış) dedi. Allahü teâlânın emrini beğenmediği için

kâfirlerden oldu.

Sual: Secdede, ayak parmaklarının uçlarını kıbleye çevirmek

farz mıdır?

CEVAP

Secdede ayak parmaklarını bükerek, uçlarını kıbleye çevirmek

sünnettir. Farz diyenlerin hata ettiği, (Redd-ül-muhtar)da yazılıdır.

(S. Ebediyye)

Sual: Kitaplarda, (Sabah camiye gelen biri, sünneti kıldığı

takdirde, cemaati kaçıracağından korksa, sünneti terk edip

imama uyar. Kılmadığı sünneti kaza etmesi de gerekmez)

deniyor. Kılınamayan bu sünnet, öğleden önce kaza edilse, bir

mahzuru olur mu?

CEVAP

Mahzuru olmaz, iyi olur. İmam-ı Muhammed’e göre sünnet,

Şeyhayn’a göreyse nafile sevabı alır. Diğer dört vaktin sünnetleri de

kaza edilirse, sünnet değil, nafile kılınmış ve nafile sevabı alınmış

olur.

Sual: Birinin bahçesinde izinsiz namaz kılmak caiz midir?

CEVAP

Bahçeye zarar verilmezse caizdir. Bahçenin etrafı çevriliyse

izinli girmelidir!

Rükûu unutan

Sual: Rükûu unutup secdeye giden kimse, secdeyi yaptıktan

sonra rükûu unuttuğunu hatırlarsa ne yapar?

CEVAP

Kalkıp rükûu yapar, sonra secdeye gider. Önceki secdelere

itibar edilmez. Yani onlar artık geçersiz olur. Rükû farzını geciktirdiği

için, namazın sonunda secde-i sehv de yapar.

Tesbihleri tek söylemek

Sual: İmam-ı Rabbani hazretleri, (Rükû ve secdelerde tesbih en

az üç kere söylenir. Çoğu yedi veya on birdir) buyuruyor. Buradan

beş ve dokuz kere söylemenin caiz olmadığı mı anlaşılıyor?

CEVAP

Hayır. Bu ifadenin hemen altında, (Kuvvetli bir insanın,

sıkıntısı olmadığı zamanlarda, yalnız kılarken, tesbihleri, en az

miktarda söylemesi, ne kadar utanacak bir haldir. Hiç olmazsa,

beş kere söylemelidir) buyuruyor. Tesbihin çoğu yedi keredir,

dokuz ve on bir kere de söylemek caizdir, müstehabdır, iyidir. Teke

riayet ederek söylenmelidir.

İmam-ı Rabbani hazretleri, Mevlana Salih’e bahçeden birkaç

karanfil getirmesini emretti. Onun, altı tane karanfil getirdiğini

görünce buyurdu ki:

(Bizim en aşağı talebemiz, en azından (Allahü teâlâ tektir,

teke riayet edeni sever) hadis-i şerifini bilir. Teke riayet

müstehabdır. İnsanlar müstehabı ne zannediyorlar? Müstehab,

Allahü teâlânın sevdiği şeydir. Eğer dünya ve ahireti Allahü teâlânın

sevdiği bir şey için verseler, hiçbir şey vermemiş olurlar.)

İlginizi Çekebilir:

Tasavvuf Hakkında Alimlerin Görüşleri 32 ve 54 farz Allah’a iman ne demektir? Hazret-i Nuh ve tufan