İslam âlimlerinin büyüklerinden Abdullah bin Mübarek, birkaç

koyun otlatan bir çocuk gördü. Ona acıdı. (Zavallı Çocuk!.. Küçük

yaşta çobanlık yapıyor. Büyüyünce Allahü teâlânın ibadet ve

marifetine nasıl kavuşur) diye düşündü. (Gidip çocuğa Allahü teâlâyı

tanımakta bir mesele öğreteyim) diye, çocuğun yanına geldi ve

aralarında şu konuşmalar geçti:

– Evladım, Allahü teâlâyı bilir misin?

– Kul sahibini nasıl bilmez!..

– Allahü teâlâyı ne ile biliyorsun?

– Bu koyunlar ile.

– Bu koyunlar ile Onu nasıl biliyorsun?

– Bu birkaç koyun çobansız işe yaramaz. Bunları koruyucu birisi

lazımdır ki, bunlara su ve ot versin! Kurttan ve diğer tehlikelerden

korusun. Bundan anladım ki, bu âlemdeki her şey, insanlar ve cin,

bu hayvanlar, canavarlar, kanatlı kuşlar Yaratıcısız olamazlar. İşte

bu koyunlar ile, Allahü teâlâyı böylece bildim.

– Allahü teâlâyı nasıl bilirsin?

– Hiçbir şeye benzetmeden bilirim.

– Böyle olduğunu nasıl bildin?

– Yine bu koyunlardan.

– Nasıl yani?

– Ben çobanım. Onların koruyucusuyum. Onlar benim korumam

ve tasarrufumdadırlar. Onlar benim ne düşündüğümü ne

yapacağımı bilemez. Onlara dikkatle bakıyorum. Ne onlar bana

benzerler ve ne de ben onlara benzerim. Buradan, bir çoban

koyunlarına benzemezse, Allahü teâlânın elbette kullarına

benzemeyeceğini anladım: “Ona benzeyen bir şey yok. O her şeyi

işitir ve görür.”

– İyi söyledin. İlimden bir şey öğrendin mi?

– Ben bu sahralarda, nasıl bir ilim öğrenebilirim?

– Peki başka neler biliyorsun?

– Üç ilim bilirim. Gönül ilmi, dil ilmi ve beden ilmi.

– Bunlar nelerdir?

– Gönül ilmi şudur ki; bana kalb verdi. Kendini tanımak ve

sevmek yeri yaptı. Bu kalb ile Onu bileyim. Onun sevdiklerine

gönülde yer vereyim. Sevmediklerine yer vermeyeyim ve

böylelerinden uzak olayım.

Dil ilmi şudur ki; bana dil verdi. Dili zikir etmek, Onun adını

söylemek yeri yaptı. Bununla Onu hatırlayıp adını söylemeyi, Ondan

bahsedilmeyen sözden onu korumayı, böyle sözden uzak olmayı

istedi.

Beden ilmi şudur ki, bana beden vermiştir. Onun ile kendine

hizmet olan her şeyi yaparım. Hizmet olmayan şeyi ise bedenimden

uzaklaştırırım.

– Maşallah evladım sana. Bana bir diyeceğin var mı?

– Ey efendi! Âlim olduğun yüzünden belli oluyor. Eğer ilmi Allah

rızası için öğrendiysen insanlardan istemeyi kes! Yok, dünya için

öğrenmişsen, Cennet arzu ve isteğini kalbinden çıkar.