Bir kelimede düz-geniş ünlülerden (a, e) sonra -yor eki gelirse, bu ünlüleri
darlaştırarak -ı-i-u-ü ‘ye dönüştürür. Geniş olan ünlülerin daraldığı için bu
kurala ünlü daralması denir.
Örnek : Yazma-yor…yazmıyor, anla-yor…anlıyor, hopla-yor…hopluyor.
Dilimizde birçok yerde, yanlış ünlü daralması da yapıldığı görülür.
Kaynaştırma harflerinden y’den önce gelen a, e ünlüleri konuşmada daralabilir.
Ama bu daralma yazıda gösterilmemelidir. Almayan (Doğru)… Almıyan (Yanlış),
Bekleyecek (Doğru)…Bekliyecek (Yanlış)
Özel Durumlar :
Bazı kelimelerde -yor eki kullanılmadığı halde, ünlü daralması olabilir. De-
ve Ye- kelimelerine ünlü ile başlayan ek geldiğinde araya -y- kaynaştırma
ünsüzü girer ve bu
kaynaştırma ünsüzü kelimelerin kökündeki e’leri i’ye dönüştürür. Örnek: Diye,
diyen, yiyecek, yiyerek…
NOT : Ünsüzle biten kelimelere -yor eki geldiğinde, kelimenin kökü ile ekin
arasına ı, i, u, ü yardımcı sesleri gelir. Bu, ünlü daralması ile
karıştırılmamalıdır. Buna göre, aşağıdaki kelimelerde ünlü daralması yoktur:
Oturuyor, iniyor, bakıyor…
DÜNYA
10 saat önceMANŞETLER
10 saat önceMANŞETLER
10 saat önceDÜNYA
10 saat önceDÜNYA
11 saat önceMANŞETLER
11 saat önceMANŞETLER
11 saat önceVeri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.