Bir tüccar sahrada bir yerden bir yere giderken, içinde 800 altın

olan, altın torbası heybeden düşer kaybolur. Aramalara rağmen

bulamaz. Şu özellikte torba kaybolmuştur, bulup getirene 100 altın

hediye vereceğim diye ilan eder.

Salih bir genç bu torbayı bulur. Özel dikilmiş torbayı hiç

açmadan tüccara götürür verir ve 100 altın hediyesini bekler. Tüccar

kendi elleriyle diktiği torbanın hiç açılmadığını görür, kendi elleriyle

dikişleri çözer ve içindeki altınları saymaya başlar. Tam tamına 800

altın, yani kaybettiği gibi tam olduğunu görür. Ama bu arada 100

altın hediyeyi vermemek için fesatlık düşünür, gence der ki, tamam

sen gidebilirsin. Genç, 100 altın hediyemi versenize der. Tüccar der

ki, bu kesenin içinde 900 altın vardı, şimdi ise 800 altın var, yani sen

100 altınını içinden zaten almışsın.

Genç, ben içinde altın olduğunu dahi bilmiyordum, hiç açmadan

olduğu gibi size getirdim dediyse de tüccar kabul etmez, sen 100

altını almışsın, daha başka şey vermem der.

Genç, Kadı’ya gider olayı anlatır, kendisine hırsızlık ithamında

bulunduğu için davacı olduğunu söyler. Kadı, tüccarı söz konusu

torbayla beraber yanına gelmesi için çağırtır.

Tüccar gelir. Kadı’nın, olayı anlat demesi üzerine, gence yalan

söylediği gibi, Kadı’ya da yine aynı şekilde anlatır. Torba da

önceden 900 altın bulunduğunu, şimdi ise 800 altın olduğunu,

dolayısıyla gencin içinden 100 altını almış olduğunu söyler.

Kadı, tüccara, (Genç torbayı açılmamış şekilde mi sana getirdi?

Senin diktiğin şekilde mi dikili idi?) diye sorunca, tüccar, (Evet, özel

dikmiştim, bu orijinallik bozulmamıştı, kendi ellerimle açtım) der.

Bunun üzerine Kadı, kararını şöyle açıklar:

Gencin ve tüccarın beyanlarından, bulunan torbanın tüccarın

kaybettiği torba olmadığı, gencin bulduğu torbanın başkasına ait bir

torba olduğu anlaşılmıştır. Dolayısıyla torbanın içindeki 800 altınla

gence iade edilmesine, ikinci bir iddia sahibi çıkana kadar gençte

kalmasına, böyle birisi çıkmazsa torbanın gence verilmesine karar

verilmiştir.

Tüccar kıpkırmızı olur ve (Kadı efendi, suçlu benim, olay gencin

anlattığı gibiydi, 100 altını vermemek için şeytana uyup bu fesatlığı

yaptım, yalan söyledim) der.

Tüccarın itirafı üzerine Kadı son kararını açıkladı:

Torbadaki 800 altının gence verilmesine karar verilmiştir. Bunun

100 altını vaat edilen hediyedir. 700 altını da, kendisine yapılan iftira

ve hırsızlık ithamından dolayı tazminattır.

Torba salih gence teslim edilir. Fakat genç, ben hakkımdan

vazgeçiyorum, hediyemi alsam yeter der.