Sual: Hayat sigortası yaptırdım. Her yıl belli miktar parayı
yatırıyorum. 20 yıl sonra toplu olarak ödeme yapacaklar veya toplu
ödeme istemezsem aylık olarak ödeyecekler (aylık maaş gibi).
Burada biriken para toplu olarak alınınca geçen 20 yılın tek tek
zekâtı hesaplanarak mı verilecek, yoksa 20 yıl sonra ele geçen
paranın o zaman ki zekâtı mı verilecek? Eşim ve çocuklar için de
hayat sigortası yaptırdım. Onların durumu nasıl?
CEVAP
Sigorta paraları ve tasarruf bonoları zekât hesabına katılmaz.
Senelerce sonra birikmiş olarak ele alınınca, yalnız alınan para, o
senenin zekât nisabının hesabına katılır. Satış karşılığı alınan
bonolar, böyle değildir. Bunlar ve hisse ve tahvil senetleri, her sene
zekât hesabına katılır. (Seadet-i Ebediyye)
Eş ve çocuklarınızın durumu da aynı. Ancak, hanım ve çocuklar
için yatırdığınız para onların ise yani onların parasından vermişseniz
veya onlara hediye etmiş iseniz zekâtlarını onlar verecek, sizin ise
siz vereceksiniz. Sigortanın onların adına olmasının önemi yok.
Nisabın sıfırlanması
Sual: Nisaba malik olduğumuz tarihi kaydettik, mesela miktar
250 gr altın ve tarih 1 Ramazan 1425. Bir sene içerisinde bu nisap
50 ye düştü, sıfırladı, 500 e çıktı, 1 Ramazan 1426 olunca elimizdeki
100 gr altının zekâtını verecek miyiz? Elimizde 50 gr altın kalsa ne
yaparız?
CEVAP
Nisap sene içinde sıfırlanınca, ilk nisabı bulduğu gün yeniden
tarih atılır. Bundan bir hicri yıl sonra nisaba malikse zekât verir.
Sıfırlandı__________ktan sonra, bir daha zengin olana kadar tarih atılmaz.
Sıfırlanmadan 50 gram varsa, sene sonu diğer paraları ile birlikte
nisaba malikse zekâtını verir, yani sene içindeki sıfırlanma hariç
diğer dalgalanmalara itibar edilmez.
Nisabın helak olması
Sual: Nisabın helak olması ne demektir?
CEVAP
Sıfırlanması demektir. Sıfır veya sıfırın altına düşerse helak
olmuş olur. Sıfırlanma demek ise, mevcut parası altını vs. hiç
olmamak veya borçlu duruma düşmek demektir.
Sual: Benim ihtiyacımdan fazla elbisem ve eşarbım var, fakat
kendime ait başka hiçbir şeyim yok. Zekat vermem gerekir mi?
CEVAP
Bir oda dolusu elbise ve eşarbınız olsa, ticaret malı olmadığı
için zekâtı olmaz. Ancak bunlar kurban nisabına dahil edilir. Yani
borçlar çıktıktan sonra, elinizde 96 gram altın alacak elbise ve eşarp
kalmışsa, kurban kesmeniz, fitre vermeniz vacip olur. Bunlardan üç
takım elbise, üç eşarp hariçtir. Fakat elbiseler alış fiyatına göre
değil, bit pazarına çıkarsanız kaç liraya alırlarsa o değerden hesap
edilir. Bu bakımdan elbiseniz ne kadar çok olursa olsun nisabı
bulması zordur.
Sual: Zekat verirken bunun zekât olduğunu söylemek gerekir
mi?
CEVAP
Gerekmez, hediyemdir dense de olur.
Sual: Zekatım fitrelerimizle birlikte bir çeyrek altın tutuyor. Bir
çeyrek altını hem zekâtım için hem de fitrelerim için verebilir miyim?
CEVAP
Evet verilir.
Sual: Param yok. Zekatımı hesap edip taksitlerle versem caiz
mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Zekat verirken, altınları tartmak gerekir mi?
CEVAP
Altın liraların ağırlığı belli olduğu için tartmak gerekmez, 7.2
gramdır. Bilezikleri tartmak gerekir. Ağırlıkları biliniyorsa tartmak şart
değildir. Kırkta biri altın olarak verilir.
Sual: 2 kg ağırlığındaki gümüş tepsinin zekâtı nasıl verilir?
CEVAP
2 kg gümüş tepsinin kırkta biri yani 50 gr gümüş, bir fakire
verilir.
Sual: Uşrunu verdiğimiz buğdayı satıp para haline getirsek,
birkaç gün sonra zekât verme günümüz gelse, bu paranın da zekâtı
verilir mi?
CEVAP
Uşru verilen buğdayın bir daha uşru verilmez, zekâtı da
verilmez. Fakat satılıp para haline getirilince, elde kalırsa, nisaba
dahil edilerek zekâtını vermek gerekir.
Sual: Verilen zekâtın, fakirin veya vekilinin eline geçmesi
gerekir mi?
CEVAP
Evet, gerekir.
Sual: Zekatı fazla vermek iyi olur mu?
CEVAP
Elbette.
Sual: Zekat altını hediye içine koyup fakire vermek sahih mi?
CEVAP
Sahih olmaz. Ancak fakir, içinden altın çıktı ne diye sorarsa, siz
de hediye derseniz mekruh olarak sahih olur.
Sual: Ev yaptırmak için kooperatife verilen para zekâta tâbi mi?
CEVAP
Para mülkünden çıktığı için zekâtı verilmez.
Sual: Zekatta, altını düşük ayardan vermek mekruh mu?
CEVAP
Evet.
Sual: Zekatı verince fakir olan, yıl dolmadan zekât alabilir mi?
CEVAP
Kurban nisabına malik olmadığı gün, zekât alabilir.
Sual: Bana zekât olarak verilen kağıt para ile altın alsam zekât
sahih olur mu?
CEVAP
Evet.
Sual: Pahalı dergilerim hurda oldu. Zekatta da hurda mı sayılır?
CEVAP
Evet.
Sual: Zenginmişim bilmiyordum. Bana zekât verdiler. Ne
yapayım?
CEVAP
Bir fakire vermek lazımdır.
Sual: Fakir, verdiğim zekâtı bana hediye etti. O miktar kağıt
parayı fakirlere vermezsem günah mıdır?
CEVAP
Tenzihen mekruh olur.
Sual: Fakire zekât olarak verdiğim altını, ucuz satın almam caiz
mi?
CEVAP
Mekruhtur.
Sual: Para değer kaybetmesin diye birkaç daire aldım. İhtiyaç
olunca satarım. Bunlar nisaba katılır mı?
CEVAP
Hayır. Ticaret malı değildir.
Sual: 200 gram altını, 150 gr mehr borcu olan, zekât verir mi?
CEVAP
Hayır vermez.
Sual: Zekat borcunu ödemek için ödünç almak gerekir mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Eldeki para, nisaptan aşağı düşünce, zekât almak caiz
olur mu?
CEVAP
Kurban nisabına malik ise zekât alamaz.
Sual: Ev yapamazsam satarım diye alınan arsa, zekâta tâbi
olur mu?
CEVAP
Hayır.
Sual: Dükkanları, daireleri olan, zekât nisabına malik değilse,
zekât alır mı?
CEVAP
Alamaz.
Sual: Fakire zekât olarak bir altın verip (Bunun beş gramını al,
kalanı benimdir) demek caiz mi?
CEVAP
Evet.
Sual: 672 gramdan ağır olan gümüş tepsinin zekâtı verilir mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Nisabı bulacak kadar taksitli borçları olanın, üç ayda bir
emekli maaşını alınca, eline nisabı bulacak kadar para geçse,
zengin sayılır mı?
CEVAP
Hayır. Hiç borcu olmasa da, elindeki parayı bekletmeden
harcayıp nisabdan düşerse, nisab tarihini belirleme bakımından
zengin sayılmaz. Bunun gibi, devir iskata oturan fakir de, eline
nisabdan fazla altın geçse de, başkasına verdiği için, nisab tarihi
bakımından zengin olmuş sayılmaz.
Sual: Nisaba malik olunca yarısını harcadım. O gün zengin
miyim?
CEVAP
Hayır.
Sual: Zengin çocuk, büluğdan önceki yılların zekâtını verir mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Satıp ev almak için, alınan arsa zekâta tâbi mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Taksim edilmemiş malın zekâtı nasıl verilir?
CEVAP
Hemen veya ileride verilir.
Sual: Nisaptan fazla, geçmez para ve pul zekâta tâbi mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Altınlar tartılmadan tahmin edilerek zekâtı verilebilir mi?
CEVAP
Zekat sayılmadan tartılmadan verilmez. Ancak yaklaşık olarak
bilinebilir. Mesela 3 bileziği vardır, alırken gramı belli idi, diyelim ki
on gram civarında idi. Küpesi şu kadar kolyesi şu kadar diye hesap
edilir. Birazcık da fazla hesap edilmesi iyi olur. Diyelim hepsi 97
gram tuttu siz 100 gram üzerinden zekât verebilirsiniz. 12 ayardan
üstünü altındır aşağısı altın değildir. Zekat için altınların gramı
önemlidir ayarı önemli olmaz.
Sual: Altının zekâtı, ayarı dikkate almadan, hepsi birden tartılıp
kırkta birinin zekâtı verilir dediniz. Halbuki 10 kilo 14 ayar altın, 6 kilo
24 ayar altın bile etmez. Bu nasıl oluyor?
CEVAP
Dinimiz, % 50 nin üstünde altın karışımı olan madeni, altın
olarak bildirmiştir. Ayar farkı gözetmeden hepsi toplanır. Kırkta biri
zekât olarak verilir. En yüksek ayardan vermek daha sevaptır. Fakat
her ayar altını, ayrı ayrı toplayıp her ayarın kırkta birini vermek de
caizdir.
Sual: Nisap miktarını hesaplamak için elimizdeki döviz
cinsinden paraları TL ye çevirirken alış ve satış fiyatlarından
hangisini esas alacağız. Aynı şekilde 96 gr altının kaç TL ettiğini
hesaplarken alış mı satış mı değerini esas alacağız?
CEVAP
Kuyumcunun satış fiyatı esas alınır. Elimizdeki doları satarken
de dövizci kaça alıyorsa o fiyattan.
Sual: 10 sene önce zekât borcu bulunan bir kimsenin zekât
borcunu nasıl ödemesi gerekir? O zaman elinde bulunan para
miktarını biliyorsa, o zamanki altın kuruna göre mi hareket etmeli?
CEVAP
10 yıl önceki para ile ne kadar altın alınabiliyorsa, o altın esas
alınır.
Sual: Evi olan bir kimse, ikinci bir ev yaptırıyor olsa, bu eve
harcadığını ve bu ev için borçlandığını zekât hesabına nasıl dahil
eder?
CEVAP
Evi olup olmamasının önemi yoktur. Ev için harcananlar,
harcanmış sayılır, borçlanınca, borçlar mevcut paradan düşülür.
Geriye kalanın zekâtı verilir. Taksitler ne kadar uzun vadeli olursa
olsun, alacaklardan ve mevcut paradan çıkarılır. Kalanın zekâtı
verilir.
Sual: Bankada nisap miktarının üstünde para var, yıllardır
duruyor. Annem, siz okuyorsunuz, sizlere zekât gerekmez diyor.
Doğru mu, yoksa zekât vermem lazım mı?
CEVAP
Para ne için saklanırsa saklansın zekâta tâbidir. Zekatı fakirse
ağabeyinize verebilirsiniz. Ana babaya verilmez. Amcaya dayıya
halaya teyzeye vermek daha iyi olur. Zekat vermemek büyük
günahtır.
Sual: Üç evle iki arabası olduğu halde hiç parası olmayan
kimsenin zekât vermesi gerekir mi?
CEVAP
Ev ve araba çok olsa da zekâtı olmaz. Arabalar ticarette
kullanılsa da, evler kirada olsa da zekâtları verilmez. Sene sonunda
elinde paraları kalırsa, o paranın zekâtı verilir.
Sual: Çok evi olup da kira geliri olan zekâtını nasıl hesaplar?
CEVAP
Oradan aldıkları ve başka yerden gelenler, maaş vesaire hepsi
toplanır, nisabı bulursa, bulduğu zaman zengin sayılır. Bir yıl sonra
zekât vermesi farz olur.
Sual: Zekat ve fitre aynı kişiye verilebilir mi? Zekat, birkaç kişiye
bölünerek verilebilir mi?
CEVAP
İkisine de evet
Sual: Gümüş tepsi zekât nisabına girer mi?
CEVAP
Bütün altın ve gümüş eşyalar nisaba girer.
Sual: Nisap miktarına sahip akıl baliğ olmayan çocuk zekât
verir mi?
CEVAP
Baliğ olmadıkça zekât vermez.
Sual: Bir kimsenin 20 yıldan beri 100 gr altını olsa, zekât
vermesi gerektiğini yeni öğrense, ne kadar zekât vermesi gerekir?
CEVAP
Öyle ise, 20 sene önceki 100 gramın % 2.5 ini verir, ikinci sene
(19 sene önceki) için kalanın % 2.5 ini verir. İki sene sonra bu 96
gramdan aşağı düşeceği için artık zekâtı verilmez.
Sual: Zekat ve uşru dini kitap olarak verebilir miyiz?
CEVAP
Zekat ya ticareti yapılan maldan verilir veya altın olarak verilir.
Uşur da öyle, kaldırılan mahsulden verilir veya altın olarak verilir.
Dini kitap ticareti yapan zekâtını kitap olarak verebilir.
Sual: Ticaret, yani satmak için olmayan bir evin zekâtı olur mu?
CEVAP
Ticaret malı olmayan evin zekâtı olmaz. (Her şeyin bir zekâtı
vardır. Evin zekâtı ise, misafir odasıdır) hadis-i şerifi eve misafir
kabul etmenin önemini göstermektedir. (A.Rifai)
Nafile oruç tutmak da farz değildir. Fakat, (Her şeyin bir zekâtı
vardır. Vücudun zekâtı ise oruçtur) hadis-i şerifi de, ara sıra nafile
oruç tutmanın iyi olduğunu göstermektedir. (İ.Mace)
Sual: Hastaya veya şuraya buraya yardım için verdiğimiz
paralar zekât yerine geçer mi?
CEVAP
Geçmez. Zekat vermenin usulü vardır. Ona göre vermelidir!
Sual: Namaz kılmayan, oruç tutmayan bir müslümanın da zekât
vermesi lazım mıdır?
CEVAP
Elbette vermesi lazım. Nasıl olsa, oruç tutmuyorum, zekâtımı da
vermeyeyim dememelidir! Hiç değilse, borcun birinden kurtulmalıdır!
Sual: Bir arkadaşa şu altınları falanca fakire ver dedim. O da,
benim altınlarımı değil de kendi altınlarını vermiş. Bir mahzuru olur
mu?
CEVAP
Vekil, zenginden aldığı altın yerine, kendi altınını fakire verip
sonra zenginin verdiğini, kendi kullanması caizdir. Fakat, zenginin
parasını önce kendi kullanıp, sonra kendi parasından zekâtı verirse,
caiz olmaz.
Sual: Şevahid-ün nübüvve kitabından okudum. Şöyle deniyor:
Allahü teâlâ Salebe hakkında, (Onlardan kimi de, “Eğer bize
lütuf ve kereminden ihsan ederse, muhakkak zekâtını
vereceğiz, gerçekten salihlerden olacağız” diyerek Allah’a
kesin söz vermişti. Ne zaman ki Allah, kereminden isteklerini
verdi, cimrilik edip yüz çevirdiler. Zaten yan çizip duruyorlardı)
buyurdu. Salebe’nin kabilesi bunu işitince, Salebe’ye haber verip,
“Helak oldun. Allahü teâlâ senin hakkında âyet gönderdi” dediler.
Salebe, Resulullahın huzuruna gelip, “İşte malımın zekâtı kabul
eyle” dedi. Resulullah, (Allahü teâlâ senin zekâtını kabul
etmekten beni men etti) buyurdu. Salebe ağladı ve saçını başını
yoldu. Resulullah, (Sen kendi kendine ettin! Sana söyledim,
sözümü dinlemedin) buyurdu ve onun zekâtını almadı. Resulullah
vefat ettikten sonra Salebe zekâtını Hazret-i Ebu Bekir’e getirdi. Ya
Emir-el müminin, zekâtımı kabul eyle, dedi. Hazret-i Ebu Bekir, (Ben
Resulullahın kabul etmediğini nasıl kabul edebilirim) buyurdu.
Daha sonra Hazret-i Ömer’in halifeliği zamanında zekâtını ona da
getirdi. O da kabul etmedi. Fakat Hazret-i Osman halifeliği sırasında
o kabul etti.
Burada iki sualim var:
1- Salebe sahabeden değil miydi? Normal bir Müslüman bile
zekât verdiği halde, sahabeden olan zat nasıl zekât vermez ki?
Sonra tevbe ediyor Allah zekâtını niye kabul etmiyor?
2- Hazret-i Osman, Resulullahın almadığı zekâtı niye kabul etti?
CEVAP
1- Salebe sahabeden değil, münafık idi. Allahü teâlâ onun
münafık olduğunu, tevbe de etmeyeceğini bildiği için zekâtını kabul
etmedi. Halk arasında ayıplanmamak için, münafıklığı meydana
çıkmaması için zekâtını vermek istedi. Allahü teâlâ da,
Müslümanların bu oyuna gelmemesi için zekâtını kabul etmedi.
Tevbe suresinin 76 âyetinin sonunda, hüm mu’ridun
buyuruluyor. Tefsirlerde, (Onlar yan çizenlerdendi, sağa sola
yalpalayanlardandı, döneklerdendi, sözünde durmayanlardandı,
itiraz edenlerdendi) gibi manalar verilmiştir. Bu vasıflar münafıklarda
bulunan vasıflardır. Bundan sonraki iki âyetin meali de şöyledir:
(Allah’a verdikleri sözü tutmadıkları ve yalan söyledikleri
için, O da bu yaptıklarının sonucunu kıyamete kadar
kalblerinde sürüp gidecek bir münafıklığa çevirdi.) [Tevbe 77]
(Hâlâ, o münafıklar bilmezler mi ki, Allah, onların
gizledikleri sırları da bilir, fısıltılarını da.) [Tevbe 78]
2- Resulullahın kabul etmediğini Hazret-i Ebu Bekir de kabul
etmedi ki, Müslümanlara örnek, önemli bir örnek olsun diye. Hazret-i
Ömer ise her hususta kayıtsız şartsız Hazret-i Ebu Bekir’e tâbi
olduğu için o da onun zekâtını kabul etmedi. Böylece münafıkların
zekâtlarının kabul edilmeyeceği iyice sabit oldu. Hazret-i Osman’ın
zekâtı alıp almaması artık fark etmiyordu. Bir kâfirin verdiğini
almanın dinen bir mahzuru olmadığı için, zekât olarak değil, bir
bağış olarak kabul etti. Bu da kâfirlerin verdiğini kabul etmenin
mahzuru olmadığını göstermektedir.
Sual: Bu sene hacca gidecek zengin bir kimse, hac için
ayırdığı paranın da zekâtını verecek midir?
CEVAP
Herkesin zekât zamanı aynı değildir. Zekât zamanı, hac
zamanından önce olan, mesela Ramazanda olan kimse, vakti
gelince, zekâtını verir. Kalan parayla hacca gider. Zekât zamanı,
Hac zamanından sonra olan, mesela Muharremde olan, önce hacca
gider. Zekât zamanı gelince, hacdan artan paranın zekâtını verir.
MANŞETLER
23 dakika önceMANŞETLER
30 dakika önceDÜNYA
32 dakika önceMANŞETLER
3 gün önceDÜNYA
3 gün önceMANŞETLER
3 gün önceEKONOMİ
3 gün önceVeri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.